«Зимний фестиваль знаний 2025»

Қоректік тәзбек және қоректік торлар

План разработан для 7 класса по обновленной программе. в плане разбирается тема по пищавая цепь и пищевые сети. составлены задания для этой темы и моделирование.

Олимпиады: Биология 5 - 11 классы

Содержимое разработки

Пән: биология

Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы: 7.1.А Биосфера және экожүйе

Мектеп: «Панфилов атындағы орта мектеп» КММ

Кербұлақ ауданы

Қоғалы ауылы

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні: Суттикожанова С.А.

Сынып: 7


Қатысқандар саны: 12

Қатыспағандар саны: -


Сабақ тақырыбы


Қоректік тізбектер және қоректік торлар

Модельдеу «Қоректік тізбек пен торды құру»

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)


7.3.1.3 қоректік тізбектер және торларды құрастыру

Сабақ мақсаттары



Оқушылардың барлығы:

Қоректік тізбек пен торды түсінеді, оған не жататынын ажырата алады.

Оқушылардың басым көпшілігі:

Детриттік және жайылымдық қоректік тізбектің ерекшеліктерін біледі.

Оқушылардың кейбірі:

Қоректік тізбекті модельдеу арқылы құрып, қосымша ақпараттармен жұмыс істей алады.

Ойлау дағдыларының деңгейі

Білу, түсіну, қолдану, анализ, синтез

Бағалау критерийлері

Қоректік тізбектер және торларды құрастырады

Тілдік мақсаттар


Қоректік тізбек, продуценттер, консументтер, редуценттер, биоценоз, биогеоценоз, детриттер, автотрофтар, гетеротрофтар

Құндылықтарды дарыту


Индустрияландыру мен инновацияларға негізделген экономикалық өсу.

Тақырыпты түсіну барысында қоршаған ортаны қорғаудың маңызды екенін түсінеді.

Топтық жұмыста бірін –бірі тыңдау мен уақытты үнемдеге ұмтылады.

Пәнаралық байланыстар

жаратылыстану, химия, математика, география, химия

АКТ қолдану дағдылары

www.studfiles.ru/preview/5427460/page:32/

Бастапқы білім


Ортаның экологиялық факторлары


Сабақ барысы


Сабақтың жоспарланған кезеңдері


Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет



Ресурстар

Сабақтың басы

1 минут



2 минут






5 минут





























































2 минут

Ұйымдастыру кезеңі

Психологиялық ахуал туғызу

Сергіту сәті «Бүгінгі күнге тілек...»


Топқа бөлу: 3 топқа топтастыру мақсатында «Пазлдар» арқылы бөлу ұйымдастырылады.

Топтық жұмыс: 3 топқа әртүрлі нұсқадағы тапсырмалар беріледі.

І-топ Фигуралы ребус


֍∞ ‰Ω☼♀♂∞♀! ∞♣♥☼ Ω ♥‰∞♂♦♠, ♣♥☼ Ω ♥‰∞♂♦♠, ∞+ Ω ♀☼®☼≠ ©+§*‰

Кілті:

-қ, +-н, ,-, ®-п, ‰-к, ≠-г, ©-е,!-:Ω-т, ☼-о, ♀-р, ♂-л, ♣-б, ֍-ф, ♥-и, ♦-ы, §-д, *-і ∞-а,

Жауабы: Факторлар: абиотикалық, биотикалық, антропогендік.


ІІ-топ Сәйкестендіру тесті


Факторлар

Әсерлер

Абиотикалық

Адамдар

Биотикалық

Организмге әсер ететін кез келген орта жағдайлары мен ортаның құрам бөліктері

Антропогендік

Жануар, өсімдік, жәндіктер, мүктер, қыналар, құрттар

Экологиялық фактор

температура, жарық, ылғал, топырақ, жер бедері және атмосфера


ІІІ-топ «Түйін сөз» мәтіннен табу керек.

Мына сөйлемдерден антропогендік факторға жататындарының астын сыз, себебін анықта:

Агрономдар жер жыртып егін егуде, жануарлаға еш зияны тимеуін ескерді.

Құландардың саны Алтынемел Ұлттық паркінде жыл сайын артып келеді. Қанша бағып қаққанмен қасқырдың бөлтірігі тауға қарап ұлиды. Мектеп ауласында қалдықтарды өзіміз жинаймыз, сөйте тұра өзіміз қайта бүлдіріп, шашамыз. «Адамзаттың табиғатсыз күні жоқ, мұны айтуға табиғаттың тілі жоқ».


Критерий

Дескриптор

1. Берілген мысал тапсырмаларды орындайды.


Антропогендік факторларды нақты табады.

Биотикалық факторларды нақты табады

Олардың себеп-салдарына анықтама бере алады.



«Қара жәшік» әдісі

Бағыттаушы сұрақтар қою:

Мына жәшікте не бар?

Тірі ағзамен байланысты;

Ол табиғатта кейде көзге көрініп, кейде көрінбеуі де мүмкін;

Біздің жерімізде кездеседі;

Ол Египедте бар;

Ол қандай пирамида?










Слайдта берілген суреттен жаңа сабақтың тақырыбын оқушылар айтып, оның мақсатын құрады, түсіндіріледі және сабақтың оқу мақсаты айтылады.














Әр оқушы өз бетімен орындайды.

Бірінші орындаған оқушыларға жұлдызша беріледі (ҚБ)*.






















































Оқушы жауабына «өте жақсы», «жақсы» деген ауызша сөздермен

кері байланыс беріледі.

Сабақтың ортасы


11 минут




























5-минут































8 минут





















2 минут























5 минут
















1 тапсырма.

Оқылым.

INSERT” әдісін қолдана отырып оқушылардың өздігінен жаңа тақырыппен таныс болуларына жағдай жасау.

+”

-"

V”

?”

Білемін

Білгенімді жоққа шығарды

Білдім

Түсініксіз

Түсінгендерін бір бірімен талқылайды. Сұрақ қойылған, абзац болған жағдайда толықтыру немесе топтағы көшбасшыға бағыттау.

Тыңдалым: Топтық, жұптық талдау


Критерий

Дескриптор

1. Қоректік тізбекті ажырта алады.

2. Қоректік тізбек және қоректік тордың не мағына беретінін түсінеді.

1.Теориялық білім негізінде қоректік тізбекті айырмашылығын анықтайды.

2.қоректік тізбек және қоректік торды сызбаға сала алады.

3. Модельдеуге қолдана алады.


2 тапсырма. «Фотосуреттер галлереясы»

І-топ ( Визуалдарға)

Топпен жұмыс

  • Тізімдегі редуценттерді- «-», консументтерді –«+», продуценттерді- «@» бегіле: адам, саңырауқұлақтар, тұрмыс қалдықтары, жануаралар, ағаштар, раушан, бактериялар, зең, сапрофиттер, паразиттер, атом бомбасы, балдырлар, қыналар.


  • Бірінші, екінші, үшінші реттік консументтердің ерекшелігі неде? (оқулықпен жұмыс)


Критерий

Дескриптор

Логикалық тапсыр-маны орындай алады.

Оқулықтан мәлімет-терді таба алады.

1. Редуценттер, консументтер, продуценттерді ажыратады.

2. Құрам бөліктерін анықтайды.

3. Бірінші, екінші, үшінші реттік консументтердің ерекшелігін оның қай деңгейде орналасқанына қарай ажыратады.


3тапсырма. ІІІ –топ (кинестетиктарға)

Модельдеу:

«Қоректік тізбек пен торды құру»

Топтық жұмыс:

Конвертте берілген суреттер мен сызба –бағыттарды пайдаланып, қоректік тізбек (пирамида) және қоректік тор құрыңдар. Оны постерге жапсырып, қорғаңдар.


Критерий

Дескриптор

Қоректік тізбекке организм-дерді орналас-тыра алады.

1. Өндірушілерді, тұтынушыларды, ыдыратушыларды атап, айқындай алады.

2. Организмдердің пирамидада орналасуына қарай энергия мөлшерін анықтауды біледі.

3. Тізбектің санын біледі.

4.Организмдердің тіршілік ететін ортасына қарай тізбектің түрліше болатынын айта алады.



4 тапсырма Лездік тапсырмалар

«Иә», «Жоқ» тесті

Сұрақ

Жауабы

1

Шөпқоректі жануарлармен жыртқыштар қоректенеді

«Иә», «Жоқ»

2

Ыдырау өнімдерін өсімдіктер атқарады

«Иә», «Жоқ»

3

Қоректік пирамиданың ең ұшында энергия мөлшері көп болады

«Иә», «Жоқ»

4

Қоректік пирамиданы, экологиялық пирамида деп атайды

«Иә», «Жоқ»

5

Қоректік тізбекте деңгей саны 3-тен 5-ке дейін болады

«Иә», «Жоқ»


Критерий

Дескриптор

Қоректік тізбектің мөлшерін анықтауды толықтырады біледі.

1. Пирамида түрлерін анықтайды.

2. Пирамидадағы деңгей санын береді.



5 тапсырма. ІІ –топ (аудиалдарға)

Ақпарат дереккөздерімен жұмыс.

Жеке жұмыс

«БББ» әдісі

Білемін

Білгім келеді

Білдім


Қолданатын ұғымдар мен тірек сөздер:

А

Б


Дереккөздер

www.studfiles.ru/preview/5427460/page:32/

1.

2.



Критерий

Дескриптор

1.Білім алушы жаңа материалды жазылым барысында білімін қолдана алады


1. Ғаламторды пайдалана алады.

2.Қосыша материалды саралай біледі.

3. Қоректік тізбектің әртүрлі болу себептерін түсіндіре алады.

4. Әсер ететін факторларды айтады.












Бағалау бірін бірі бағалау «Қол шапалақ»

(ҚБ)












Оқушы жауабына

смайликтер (ҚБ) беріледі.

өте жақсы ... ...толықтыруды қажет етеді

әлі де іздену керек...













«Басбармақ» әдісін қолдану арқылы жүргізіледі. (ҚБ)*
















Топ құрамынан бір оқушы ол көшбасшы бағалау сипатын береді

(ҚБ)




















«Бір сөйлеммен тұжырым-даңыз» әдісі арқылы бағалау жүргізіледі. (ҚБ)








Сабақтың соңы





3 минут

Мұғалім сабақты қорытуда дебрифинг жүргізеді, топ мүшелерін бағалайды. Әр топқа кері байланыс береді.

Рефлексия

Оқу материалының мазмұны бойынша

Бүгінгі сабақты «+» белгісімен

Сабақ қызықты, әрі түсінікті


Тапсырмаларды орындауда қиындық болған жоқ


Кейбір мәселелер түсініксіз болды


....................., ..........................

тапсырмаларды орындауда қиналдым


Топта ......оқушылардың еңбегін бағалағым келеді




Оқушылар жаңа сабақ бойынша өз пікірлерін таратылған парақшаларға жазып, тапсырады.










1 минут

Үйге тапсырма: §3 оқу, тақырыптағы глоссарийлерді жаттау;

Бірінші бағанда «+» белгісін қойған оқушыларға шығармашылық жұмыс: «Өз аулаңдағы қоректік тізбекті құр» суретін сал.


























Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы



Саралау- оқушыларды топқа бөлу мен тапсырмалар дайындауда деңгейлік тапсырмалар, оқушылардың қабылдау әрекетіне қарай дайындаймын. Себебі, бір оқушы көзбен көре (визуалдар), естіп есте сақтайтындар (аудиалдар), модельдеу осы сабақ бойынша (кинестетиктер) болуы мүмкін.

Қабілеті жоғары оқушыларға ойлану мен шығармашылықты қажет ететін, терең білімді талаптағы ашық сұрақтарды, соның ішінде Блум таксономиясының қолдану, анализ, синтез, бағалау сұрақтарын пайдаланамын. Жеті модульді негізге аламын.




Критериалды бағалаудың артықшылығы жаңа тарау тақырыптарын өту барысында сабақтың әр кезеңі мен тапсырмалар орындауы нәтижесінде қалыптастырушы бағалау түрін, ал тарау соңы мен тоқсан аяғында жиынтық бағалауды жоспарлаудамын.






Сыныпта отырған оқушылардың білімді қабылдауы, жас ерекшеліктері де әр түрлі деңгейде болуы мүмкін, мұғалім тапсырмалар дайындап, таратпас бұрын әр оқушының психо –қабылдау ерекшеліктерін ескеруі керек, сол себепті, тапсырмаларды да дайындауда таптырмас құрал.


Сабақ бойынша рефлексия


Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз.


Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:


2:


Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:


2:


Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?

























Получите свидетельство о публикации сразу после загрузки работы



Получите бесплатно свидетельство о публикации сразу после добавления разработки


Олимпиады «Зимний фестиваль знаний 2025»

Комплекты учителю



Качественные видеоуроки, тесты и практикумы для вашей удобной работы

Подробнее

Вебинары для учителей



Бесплатное участие и возможность получить свидетельство об участии в вебинаре.


Подробнее