Темæ. Уæ куырыхон зонд у ныфсдæттæг.
Урочы нысан:
1. Рацыд лексикæйæ, уæрæсейаг зындгонд адæмы тыххæй ныхасгæнгæйæ, пайда кæнын фæлтæрын.
2. Ныхас æмбарын æмæ дарддæр ахæццæ кæныны фæлтæрæнтæ аразын. Текстмæ хъусгæйæ фæлтæрæнтæ æххæст кæныны, æмбаргæ каст æмæ тæлмац кæныны арæхстдзинæдтæ фидар кæнын.
3. Монологон-диалогон ныхас зындгонд адæмы тыххæй аразыныл кусын.
4. Нымæцонты растфыссынад æмæ расткæсыны æгъдæуттæ фæлхат кæнын.
Хъомыладон хæс: Райгуырæн бæстæмæ уарзондзинад æмæ дзы сæрыстыр уæвыны æнкъарæнтæ фидар кæнын. Адæмты æхсæн хæлардзинад царды бындур кæй у, уый æмбарын кæнын.
Урочы цыд
Урочы цыд.
1. Бацæттæгæнæн æрмæг.
2. Раст дзур (1 сл)
А) ЦАГЪАЙРАГ – ЦÆГАТАГ
АРГЪАУ – ÆРГОМ
ЗÆГЪ – ЗÆНГ
ÆГЪДАУ – ÆГАД
СÆГЪТÆ – СУГТÆ
МАРГЪ – МАРГ
РАГЪ – РОГ
Б) Ахъазæм. Дзурут дарддæр Уæрæсейы горæтты нæмттæ фæстаг дамгъæмæ гæсгæ. Æз райдайон, сымах та кæрæдзийы фæстæ дзурут.
Воронеж, …
В) Бакæсын нымæцонтæ: 48 925 1812 18 1000 600 (2 сл)
Г) Цы амонынц нымæцонтæ? 1703 1782 1712 1990
1703 – Бетъырбухæн бындур æвæрд æрцыдис.
1782 – Байгом ис горæты бындурæвæрæджы цыртдзæвæн.
1712 – суанг 1918 азмæ Бетъырбух уыдис Уæрæсейы сæйраг горæт.
1990 – азмæ горæт кадимæ хаста советон хицаудзинады бындурæвæрæг Ленины ном – Ленинград.
3. Хæдзармæ куыст сбæрæг кæнын.
А) Тест (2-4 адæймаджы)
Б) Хъуыдыйæдтæ ахæццæ кæн дарддæр, тексты æрмæгæй пайдагæнгæйæ (3сл)
- Бетъырбух у (цавæр?) …, …, … .
- Бетъырбухы фидауц æмæ хъæздыгдзинад сты (цы?) …, …, …
- Къоста Цæгат Пальмирæйы базонгæ …, …, … уацмыстимæ.
- Ирон адæм сæрыстыр сты, Бетъырбухы чи цæры, уыцы ʼмзæххонтæй: …, …, …
В) (ИННÆТÆ) Найти перевод:
- Для того, чтобы государство обезопасить от внешних врагов, Петр I решил на берегу реки Невы построить город-крепость.
- Его реформы основательно расшевелили Россию.
- Там была резиденция государя.
- Город пережил три революции.
- Кто однажды побывал в Петербурге, тот его никогда не забудет.
- Между Осетией и Петербургом тесная связь появилась 200 лет назад.
- Благодаря своему гостеприимству далекая Северная Пальмира близка каждому осетину.
Г) Базон, цæуыл дзурынц нывтæ. Ссар тексты хъуыдыйæдтæ æмæ сæ ратæлмац кæн (4-6 сл)
Нывкæнынады академии, Хетæгкаты Къ.
«Балтика», Пивоваренный завод «Балтика», Боллоты Т.
Мариины театр. Гергиты Валерий
4. Ног темæ: Уæ куырыхон зонд у ныфсдæттæг. (7 сл)
А) Дзырдуатон куыст: (8 сл)
Уазæгуат – гостиница
Фæстæдæр – позже
Бафысым кæнын – гостить
Абалц кæнын – отправиться в путешествие
Æрцæуджыты хæдзар – постоялый двор, гостиница
Цытджын – славный, почетный
Æхсæвиуат кæнын – ночевать
Фистæгæй – пешком
Балц – путешествие
Æфсæнвæндаг – железная дорога
Иуцасдæр – несколько
Аразæг – строитель
Б) Чиныджы куыст: 102 ф №3
Ахуырдзаутæ радыгай кæсынц зындгонд уæрæсейæгты тыххæй информаци æмæ йæ тæлмац кæнынц. Хъус æрдарын нымæцонты расткæсыны æгъдæуттæм
(дети сопровождают короткими рассказами, подготовленными дома, прочитанное)
В) Ныффысс хъуыдыйæдтæ хуызæгмæ гæсгæ. (9 сл)
Хуызæг: Александр Островский уыдис драматург.
П.И.Чайковский … уыдс уырыссаг композитор.
Николай Иванович Пирогов …. уыдис дохтыр, зындгонд хирург.
Л.Н.Толстой … уыдис фыссæг.
Д.И.Менделеев … уыдис хуыргонд.
Федор Иванович Шаляпин …уыдис зарæггæнæг.
Иван Константинович Айвазовский … уыдис нывгæнæг.
М.Ю.Лермонтов …уыдис поэт, фыссæг.
(если есть время, то записать в рабочие тетради)
5.Урочы хатдзæг.
6. Хæдзармæ куыст:
- словарные слова выучить + с любыми 5 словами составить простые предложения,
- сообщения о знаменитых людях России побывавших во Владикавказе.
Тест: (15 сл)
Тест
1. «Æрхуы барæджы» цыртдзæвæн æвæрд æрцыдис :
а) Петр I æ) Екатерина II б) Николай II
2. Цавæр цæугæдоны былгæрон ис горæт Бетъырбух?
а) Волга æ) Нева б) Терк
3. Цал революцийы бавзæрста горæт?
а) 1 æ) 2 б) 3
4. Бетъырбухы зындгонддæр бынæттæ сты:
а) Эрмитаж, Уырыссаг музей, Кремль;
æ) Смольный, Зымæгон галуан, Эрмитаж;
б) «Æрхуы барæг», Третьяковы нывты галерей, Невайы проспект.
5. Бетъырбухы нывкæнынады академийы ахуыр кодта:
а) Тугъанты Махарбег æ) Хетæгкаты Къоста б) Сабанты Хаджумар
6. Мариины театры разамонæг у:
а) Гергиты В. æ) Сохиты Т. б) Кокойты А.
