Тере ңдетілген информатика
8 сынып
Тақырып: Жиым ( Массив ) . Жиымға қолданылатын операциялар : +,-,*,IN
Жиымдар (массивтер)
Жиым дегеніміз – бұл бір атаумен белгіленіп біріктірілген біртекті элемнттер жиыны. Жиымға кіретін айнымалыларды массивтің элементтері дейді. Олардың саны сипаттау бөлімінде анықталады да, программаның орындалу барысында өзгермейді. Жиым элементтерінің типі файлдан басқа кез келген (бүтін, нақты, символдық, жолдық, жиымдық т.б) тип бола алады.
Жиымдар
Жиым – ортақ атпен және типпен біріктірілген, нөмірлері бойынша реттелген мәндердің жиыны.
Жиымдар
жиым элементінің
НОМЕРІ
( ИНДЕКСІ )
жиым
A
3
1
2
3
4
5
15
5
10
15
20
25
A[4]
A[5]
A[2]
A[3]
A[1]
Жиым элементінің
МӘНІ
2 жиым элементінің
НОМЕРІ (ИНДЕКСІ)
A[2] =10
10 жиым элементінің
МӘНІ
Кез келген бағдарлама объектісі секілді, массивте хабарлануы, берілуі керек. Массивті сипаттаудың екі әдісі бар:
- айқын - type берілгендер типін сипаттау ( Const пен Var аралығы) бөлімінде массив өлшемі мен оның элементінің типі беріледі, содан соң Var бөлімінде массивтің қалыптасқан типіне ат қойылады. Мысалы,
- айқын емес - Type бөлімі байқалмайды . Мысалы ,
Type T = array [ 1 .. 4 ] of real ;
Var A: T ;
Type Z = array[ 1 .. 3 , 1 .. 4 ] of real ;
Var В:Z;
{ Төрт элементтен тұратын А массиві}
{ хабарланды }
{Үш жолдан және төрт бағаннан тұратын}
{нақты санды екі өлшемді В массиві}
{хабарланды}
Var A: array [ 1 .. 4 ] of real ;
Var B: array [ 1 .. 3 , 1 .. 4 ] of real ;
{A(4) массиві хабарланды}
{B(3,4) массиві хабарланды}
Массивті өңдеу үшін цикл операторлары қолданылады . Паскаль тілінде массивті бүтін бір объект ретінде енгізу және шығару мүмкіндігі жоқ. Циклдік оператор көмегімен массивті жеке-жеке енгізуге және шығаруға болады:
For i:=1 to 10 do
Read (a[i]);
For i:=1 to 10 do
Readln (a[i]);
{А(10) векторын енгізу,}
{мән пробел арқылы енгізіледі}
For i:=1 to 10 do
Write (a[i]);
{А(10) векторын енгізу, әрбір элементті}
{енгізген соң Enter түймешігі басылады}
{А(10) векторын бір жолға шығару}
For i:=1 to 10 do
Writeln (a[i]);
{А(10) векторын бір бағанға шығару}
Алгоритм дұрыс құрастырылуы үшін, екі өлшемді массив элементтері индекстерінің арасындағы байланысты дұрыс көрсету қажет.
Массивті өңдеу бағдарламасы мен алгоритміне мысал
№ 1 тапсырма
Шашыраған әріптерден Массив ( жиым )
тақырыбына сай сөздерді табыңдар
№ 2 тапсырма
Паскаль тіліндегі жиым сипаттамасын толтырыңдар