I кезең « Біліміңді тексер!»
II кезең «Географиялық лото »
III кезең «Ең ерекше»
IV кезең «Ойлан, тап!»
I кезең
Біліміңді тексер!
I I кезең
«Географиялық лото»
Жауаптары:
- Астана
- Планета
- М ұхит
- Тянь-Шань
- Экватор
- Көл
7. Цунами
8. Күн
9. Қ.А. Йассауи кесенесі
10. Тау
11. Медеу
12. Минерал
I II кезең
« Ең ерекше»
I V кезең
Ойлан, тап!
- 1 ) Ендікті, бойлықты нақты өлшеп, тұңғыш рет географиялық карта жасады, математикалық география-ның негізін салған. Ғалым сол кезде гректерге белгілі адамдар қоныстанған жерлерді «ойкумен» деп атап, ойкумендердің картасын құрастырған. «Географика» деп аталатын еңбегінде өзіне дейін Жер туралы белгілі болған мәліметтерді жинақтап, алғаш рет география ұғымын ғылымға енгізген. Сондықтан оны «География ғылымы-ның атасы» деп атайды.
- 2) Римдік ғалым, географияны жер туралы ғылым ретінде түсініп, Жерді географиялық жағынан сипаттайтын «География» деп аталатын 17 кітап жазған. Ғалым Каспий теңізін Жерді айнала қоршаған төрт бұғаздың бірі деп түсініп, өз еңбектерінде оған сипаттама берген. Географиядағы елтану бағытына негіз салған.
- 3) Жердің шар тәріздес екендігі туралы Пифагордың түсінігін дамытып, ғылыми түрде негізделген, жылды 365 күнге бөліп, Ай мен Күннің тұтылу себептерін дәлелдеп берген ежелгі грек ғалымы?
- 4) Атлант мұхиты арқылы Үндістанға баратын жолды іздеу барысында Багам, Кіші Антиль аралдарын ашты, сөйтіп Жаңа дүниедегі жаңа ашылуларға негіз салды.
- 5) Қазақтың тұңғыш географ-ғалымы. Қазақ жерін, Орта Азия мен Орталық Азияны зерттеуге үлкен үлес қосты. Ол сол кезге дейін картада белгісіз, «ақ таңдақ» түрінде белгіленіп келген Орталық Азияға бірінші өтіп, оның батыс бөлігі – Қашғарияның табиғат жағдайлары, халқы, тарихы жайында бай мәлімет жинап қайтты. Сонымен қатар Сарыарқаға, Жетісуға және Ыстықкөл төңірегіне саяхат жасап, барған жерлерін картаға түсірген. Оның қолжазбалары мен географиялық сипаттамаларын Орыс география қоғамы жинақтап, бастырып шығарды.
- 6) Геолог-ғалым, минералогия ғылымдарының докторы, профессор, академик. Қазақ КСК Ғылым академиясының ұйымдастырушы және оның тұңғыш президенті. Минералдық шикізаттарға бай Сарыарқа, Кенді Алтай сияқты аймақтарды зерттеп, 1927-1928 жылдары Жезказған, Қарсақбай, Атбасар, Спасск аудандары, Қарағанды таскөмір алабы және Қаратау полиметалл кендері жөнінде ғылыми маңызды еңбектерін жазды. 1950 жылы өз шәкірттерімен бірлесіп, Сарыарқаның металлогендік және болжам карталарын жасады.
Сау болыңыздар!
